Eén op de vier studenten slikt adhd-medicijnen zoals Ritalin en Concerta om beter te kunnen studeren. Dat kan worden afgeleid uit een peiling onder 400 Nederlandse hbo- en universitaire studenten door het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM).
Twee jaar geleden ging het nog om één op de tien studenten die deze concentratieverhogende middelen innam. De studenten gebruiken de medicijnen zonder dat ze deze door een arts hebben voorgeschreven. Ze krijgen de middelen van vrienden of studiegenoten en gebruiken deze vooral op de studieprestaties te verbeteren. Een klein deel gebruikt ze tijdens het uitgaan. Volgens het instituut komt een aanzienlijk deel van de totale adhd-medicatie terecht bij studenten die daar geen diagnose voor hebben.
Verslavingsinstelling Bouman GGZ noemt het stijgende gebruik van adhd-medicatie onder studenten ‘erg zorgelijk’. ,,Wanneer je een medicijn gebruikt dat niet is voorgeschreven door een arts, loop je risico”, vertelt woordvoerder Koen Burgerhout. Hij wijst op zogenoemde contra-indicaties: een reden of omstandigheid om een bepaalde behandeling of geneesmiddel niet toe te passen. ,,Bijvoorbeeld wanneer je psychische klachten als een depressie, of een hoge bloeddruk hebt.”
Weinig effect
Verrast door de resultaten van de peiling is hij niet. ,,Studenten grijpen steeds vaker naar pillen. Overal moet maar een pil voor zijn. En dat terwijl de medicijnen helemaal niet zoveel effect hebben. Je krijgt er misschien een verhoogde concentratie door, maar er zijn veel bijwerkingen zoals buikpijn en hoofdpijn. Daarvan gaat de concentratie weer naar beneden.”
Misschien nog wel ernstiger vindt hij het dat studenten denken dat ze Ritalin of Concerta nodig hebben. ,,Wanneer studenten die de middelen gebruiken beter presteren of een hoog cijfer halen, zullen de volgende keer denken dat ze het weer nodig hebben. Terwijl ze zonder de medicijnen misschien wel een hoger cijfer zouden hebben gehaald.”
De laatste tijd is wel weer gebleken dat dit bepaald geen onschuldige middelen zijn
Bijwerkingen
Ook het IVM waarschuwt al langer voor de risico’s van deze middelen. Het instituut pleit ook voor meer voorlichting op universiteiten en hogescholen. ,,De laatste tijd is wel weer gebleken dat dit bepaald geen onschuldige middelen zijn”, zegt IVM-directeur Ruud Coolen van Brakel.
Oneigenlijk gebruik van methylfenidaat kan ernstige gevolgen hebben. Het College Beoordeling Geneesmiddelen heeft het gebruik van de stof voor volwassenen niet goedgekeurd. Tot februari 2017 zijn er bij het bijwerkingencentrum Lareb bijna 1.200, vaak ernstige, meldingen van vermoede bijwerkingen geregistreerd. Hart- en vaataandoeningen, depressie, angst, zelfmoordneigingen en slapeloosheid zijn veel gemeld. Bijna de helft van de meldingen had betrekking op volwassenen en daarbij zaten drie sterfgevallen.