De Rijksoverheid wil dat Nederland zo goed mogelijk is voorbereid op een eventueel ongeval met een kernreactor (een stralingsincident). De kans op een kernongeval is zeer klein. Kernreactoren moeten aan strenge veiligheidseisen voldoen. Omdat kernongevallen zich niet aan landsgrenzen houden, heeft Nederland de zones aangepast waarbinnen mensen over jodiumtabletten moeten beschikken. De overheid verspreidt vanaf september 2017 jodiumtabletten aan bepaalde groepen mensen die tot 100 km rond een kernreactor wonen. Bij een kernongeval kan radioactief jodium vrijkomen. Jodiumtabletten voorkomen dat het lichaam radioactief jodium opneemt.
Maatregelen bij een kernongeval
Als een ernstig ongeluk met een kernreactor plaatsvindt, kan de overheid een aantal maatregelen nemen:
- mensen opdragen te schuilen (een gebouw binnen gaan of binnen blijven);
- zorgen dat bepaalde groepen mensen in een bepaald gebied jodiumtabletten innemen;
- een gebied evacueren;
- voorkomen dat radioactief besmet vlees of besmette groente op de markt komt.
Welke maatregelen de overheid neemt, verschilt per situatie. En de ernst van het kernongeval.
De overheid geeft informatie over de maatregelen via de calamiteitenzender op de regionale radio of televisie, uw mobiele telefoon (NL Alert) en het internet (www.crisis.nl en de website veiligheidsregio).
Zones voor verspreiding jodiumtabletten opnieuw vastgesteld
Wanneer in België of Duitsland een kernongeval plaatsvindt, kan dit gevolgen hebben voor Nederland. Want enkele kernreactoren in België en Duitsland liggen vlakbij de Nederlandse grens.
De overheid wil dat de maatregelen die in Nederland, België en Duitsland genomen worden bij een mogelijk kernongeval hetzelfde zijn. Nederland heeft daarom de zones waarbinnen mensen over jodiumtabletten moeten beschikken, opnieuw vastgesteld. Dit geldt voor:
- de kerncentrale in Borssele en de onderzoeksreactor Petten (Nederland);
- de kerncentrales in Doel en Tihange en de onderzoeksreactor in Mol (België);
- de kerncentrale in Emsland (Duitsland).
Verspreiding jodiumtabletten als voorzorgsmaatregel
Dat de overheid nu jodiumtabletten verspreidt, betekent niet dat er een grotere kans is op een kernongeval. De jodiumtabletten worden verspreid als voorzorgsmaatregel. Bewoners van bepaalde gebieden zijn dan beter voorbereid als zich een kernongeval zou voordoen.
Werking van jodiumtabletten
Bij een kernongeval kunnen radioactieve stoffen vrijkomen. Deze stoffen verspreiden zich via de lucht. Hoe verder weg van het ongeval, hoe minder radioactieve stoffen meestal nog in de lucht zitten.
Eén van de radioactieve stoffen die kan vrijkomen is radioactief jodium. Dit kan in het lichaam terecht komen door inademing. In het lichaam neemt de schildklier het radioactieve jodium op. Later kan dan schildklierkanker ontstaan.
Door op advies van de overheid op het juiste moment een jodiumtablet in te nemen, raakt de schildklier verzadigd met jodium. De schildklier neemt dan minder radioactief jodium op. De kans om schildklierkanker te ontwikkelen neemt dan af.
Lees meer over de werking van jodiumtabletten bij een mogelijk kernongeval.
Wie krijgen jodiumtabletten
De Rijksoverheid verspreidt jodiumtabletten als voorzorgsmaatregel aan de volgende groepen:
- mensen tot en met 40 jaar die in een zone van 0-20 km van een kerncentrale of onderzoeksreactor wonen;
- mensen tot 18 jaar die in een zone van 20-100 km van een kerncentrale of onderzoeksreactor wonen.
Rond de kerncentrale Emsland in Duitsland geldt een zone van 0-25 en 25-100 km. Dit heeft te maken met het grotere vermogen van die centrale.
Ongeboren baby’s en kinderen tot 18 jaar lopen het meeste risico om later schildklierkanker te krijgen door opname van radioactief jodium. De kans op schildklierkanker door radioactief jodium neemt af naarmate mensen ouder zijn. Mensen vanaf 41 jaar krijgen daarom geen jodiumtabletten van de Rijksoverheid.